Sakramenty to święte obrzędy sprawowane w łonie wspólnoty Kościoła, które stanowią widzialne znaki niewidzialnej łaski Bożej. Są one jednocześnie znakami i skutecznymi narzędziami, poprzez które Bóg udziela ludziom zbawienia w Jezusie Chrystusie, działając w mocy Ducha Świętego. Sakramenty są nie tylko symbolicznymi gestami, lecz rzeczywistym działaniem Boga – wydarzeniami, w których Chrystus sam obecny jest w sposób realny i skutecznie działa dla dobra człowieka.
Każdy sakrament to moment spotkania człowieka z Bogiem, który przemienia, oczyszcza, umacnia i prowadzi. Sakramenty kształtują całe życie chrześcijańskie – od narodzin duchowych w chrzcie, przez wzrost i dojrzewanie wiary, aż po umocnienie w chorobie i błogosławieństwo w przejściu do życia wiecznego.
Zgodnie z nauką Kościoła, sakramenty zostały ustanowione przez samego Jezusa Chrystusa – niektóre bezpośrednio, inne pośrednio, poprzez misję powierzoną Apostołom i ich następcom. Od początku dziejów Kościoła były one praktykowane przez wspólnotę wierzących, co potwierdzają zarówno zapisy Nowego Testamentu, jak i świadectwa wczesnochrześcijańskiej tradycji. To właśnie w Piśmie Świętym znajdujemy podstawy każdego z sakramentów oraz ich znaczenie dla życia duchowego uczniów i uczennic Chrystusa.
W Reformowanym Kościele Katolickim w Polsce uznaje się siedem sakramentów: chrzest, bierzmowanie, eucharystię, pojednanie, namaszczenie chorych, małżeństwo oraz święcenia. Każdy z nich odgrywa niepowtarzalną rolę w duchowej drodze człowieka i stanowi odpowiedź Kościoła na różne etapy życia, potrzeby i powołania wiernych. Sakramenty są darem, który nie tylko przemienia życie jednostki, ale też buduje i ożywia całą wspólnotę Kościoła.
Kościół sprawuje sakramenty, ponieważ takiego polecenia udzielił nam sam Jezus Chrystus. Sakramenty nie są więc zwykłą tradycją religijną, lecz wyrazem posłuszeństwa wobec woli Zbawiciela, który pragnął, aby Jego łaska była dostępna dla ludzi wszystkich czasów poprzez konkretne znaki i działania w Kościele.
W Ewangeliach znajdujemy wezwania Jezusa do udzielania niektórych sakramentów. Przed swoim wniebowstąpieniem Chrystus powiedział do uczniów: „Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego” (Mt 28,19). W ten sposób ustanowił sakrament chrztu jako bramę do życia wiecznego i włączenia do wspólnoty wierzących.
Podczas Ostatniej Wieczerzy, Jezus ustanowił Eucharystię, mówiąc: „Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje (…) Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów” (Mt 26,26–28), a następnie nakazał: „To czyńcie na moją pamiątkę” (Łk 22,19). Kościół wiernie wypełnia ten nakaz, sprawując Eucharystię aż do dzisiaj.
Z kolei po zmartwychwstaniu Jezus tchnął na Apostołów i powiedział: „Weźmijcie Ducha Świętego! Komu odpuścicie grzechy, są im odpuszczone” (J 20,22–23), dając im władzę jednania grzeszników z Bogiem – to fundament sakramentu pojednania.
Choć inne sakramenty – takie jak bierzmowanie, małżeństwo, święcenia czy namaszczenie chorych – nie zostały ustanowione tak jednoznacznie jednym gestem czy słowem, ich obecność i znaczenie wynikają z całej działalności Jezusa i nauki Apostołów. Przykładem jest posłanie Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy, będące źródłem sakramentu bierzmowania, oraz błogosławieństwo udzielane małżeństwom czy uzdrawianie chorych przez namaszczenie i modlitwę, jak to opisuje List św. Jakuba: „Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi prezbiterów Kościoła, by modlili się nad nim i namaścili go olejem w imię Pana” (Jk 5,14).
Również sakrament święceń ma swoje biblijne korzenie w działalności Apostołów, którzy – zgodnie z poleceniem Jezusa – przekazywali misję głoszenia Ewangelii i prowadzenia wspólnoty kolejnym osobom. W Nowym Testamencie czytamy, że modlili się, nakładali ręce i posyłali wybranych do służby (por. Dz 13,3).
Święty Paweł przypomina Tymoteuszowi: „Rozpal na nowo charyzmat Boży, który jest w tobie przez nałożenie moich rąk” (2 Tm 1,6). Ten gest, połączony z modlitwą i rozeznaniem, stał się podstawą sakramentu święceń, przez który Kościół do dziś powołuje osoby do służby słowa, sakramentów i pasterskiego przewodzenia wspólnocie.
Wszystkie sakramenty są więc odpowiedzią na konkretne słowa i czyny Jezusa. Ich sprawowanie jest kontynuacją Jego zbawczej obecności pośród wierzących i znakiem wierności misji, jaką powierzył Kościołowi.
Chrzest
Chrzest to pierwszy z sakramentów i brama do życia duchowego. Przez chrzest stajemy się włączeni w tajemnice Boga oraz członkami Ciała Chrystusa, czyli Kościoła. W naszym Kościele udzielamy chrztu tak dzieciom jak i osobom dorosłym. Rodzice planujący chrzest dziecka proszeni są o kontakt w celu przeprowadzenia katechezy przedchrzcielnej. Osoby dorosłe pragnące się ochrzcić uczestniczą w procesie Inicjacji Chrześcijańskiej (katechumenacie), który kończy się przyjęciem sakramentów chrztu, bierzmowania (konfirmacji) oraz eucharystii.
Bierzmowanie
Bierzmowanie (z łaciny “konfirmacja”) to sakrament poprzez który osoby już ochrzczone zostają umocnione darami Ducha Świętego by były odważnymi świadkami Jezusa Chrystusa i Jego Dobrej Nowiny. Poprzez sakrament bierzmowania chrześcijanin lub chrześcijanka potwierdza swoje pragnienie podążania za Jezusem w konkretnej wspólnocie Kościoła.
Eucharystia
Eucharystia, nazywana również Mszą Świętą lub Komunią, jest źródłem i szczytem chrześcijańskiego życia. W Eucharystycznych postaciach chleba oraz wina otrzymujemy największy dar: Ciało oraz Krew Chrystusa.
Przez uczestnictwo w Eucharystii mamy już na ziemi udział w doświadczeniu nieba i otrzymujemy przedsmak życia wiecznego. Każdy prezbiter czy biskup wypowiadając słowa konsekracji cytuje Jezusa mówiąc “Bierzcie, jedzcie …” oraz “Bierzcie ,pijcie z tego WSZYSCY”. Pozostając wiernymi tym słowom Chrystusa, zawsze zapraszamy wszystkich wierzących obecnych na Liturgii do przyjęcia zmartwychwstałego Ciała i Krwi Chrystusa.
Sakrament Pojednania
Sakrament Pojednania (Spowiedź) jest sakramentem, przez który osoby ochrzczone otrzymują przebaczenie grzechów przez posługę duchownego po uprzednim wyrażeniu skruchy i postanowieniu poprawy. W naszym Kościele sakrament ten jest dostępny tak przez spowiedź indywidualną jak i przez rozgrzeszenie podczas każdej Liturgii Eucharystii.
Więcej o spowiedzi: Spowiedź w Reformowanym Kościele Katolickim w Polsce
Namaszczenie Chorych
Przez modlitwę i namaszczenie olejem powierzamy osoby chore i cierpiące opiece Chrystusa. Namaszczenie chorych nie jest sakramentem przeznaczonym tylko dla tych, którzy znajdują się w ostatecznym niebezpieczeństwie utraty życia. Odpowiednia pora na przyjęcie tego sakramentu jest już wówczas, gdy wiernym zaczyna poważnie chorować. Jest również rzeczą stosowną przyjąć sakrament namaszczenia chorych przed trudną operacją. Z chęcią prezbiter odwiedzi każdego kto prosi o namaszczenie chorych w domu lub w szpitalu.
Sakrament Święceń
Sakrament Święceń kontynuuje w Kościele posługiwanie, które Chrystus przekazał swoim Apostołom. Osoba (w naszym Kościele zarówno mężczyzna jak i kobieta) przyjmująca sakrament święceń zostaje włączona w posługiwanie Chrystusa na jednym z trzech stopni święceń: diakonatu, prezbiteratu lub episkopatu (biskupstwa). Gorąco modlimy się o nowe powołania do diakonatu i prezbiteratu dla naszych rozwijających się wspólnot.
Sakrament Małżeństwa
Małżeństwo jest przymierzem, które dwie wolne osoby zawierają między sobą na całe życie. Sakrament małżeństwa udziela łaski nie tylko osobom je zawierającym, ale również całej wspólnocie Kościoła, która jest umocniona przykładem miłości. Małżonkowie są wezwani aby swoim życiem świadczyć o relacji miłości, wierności i oddania na wzór relacji Jezusa i Kościoła.
Więcej o sakramencie małżeństwa w Reformowanym Kościele Katolickim przeczytasz tutaj.
Liturgia jest miejscem spotkania człowieka z Bogiem, który objawia się przez słowo, sakramenty i modlitwę wspólnoty. To święta przestrzeń dialogu – Bóg mówi, a wspólnota odpowiada.
Wspólnota wierzących, żyjąc wiarą, wspólnie wypełnia polecenie Jezusa, by „czynić to na Jego pamiątkę” (Łk 22,14–20; Mt 26,26–30; Mk 14,22–26; 1 Kor 11,23–25), udzielać chrztu (Mt 28,19–20; J 20,21–23), głosić pojednanie (2 Kor 5,19; J 20,22–23) i powoływać osoby do budowania Kościoła (Ef 4,12–13). Liturgia jest zatem nie tylko celebracją, ale również żywym działaniem Chrystusa pośród Jego ludu.
Każda celebracja liturgiczna łączy lokalną wspólnotę z całym Kościołem – zarówno tym na ziemi, jak i w niebie. Czerpiemy z duchowego dziedzictwa pokoleń, wzbogacając je o nasze własne doświadczenie wiary i żyjąc w oczekiwaniu na pełne objawienie się Chrystusa.
Liturgia naszego Kościoła jest autentycznie katolicka – zakorzeniona w Piśmie Świętym i starożytnych tradycjach liturgicznych. Korzystamy z kalendarza liturgicznego i lekcjonarzy łacińskiej tradycji katolickiej, uzupełniając je o wspomnienia ważnych wydarzeń i postaci dla naszej wspólnoty.
Posługujemy się własnym mszałem, który zawiera teksty liturgiczne zaczerpnięte ze źródeł starożytnych, ksiąg katolickich – zwłaszcza starokatolickich – oraz tekstów własnych. Nasza liturgia łączy wierność Tradycji z otwartością na znaki czasu, zachowując jedność z duchem modlitwy Kościoła powszechnego.
Liturgia Godzin czyli uświęcenie dnia modlitwą.
Zachęcamy do codziennego uświęcania dnia poprzez modlitwę psalmami i słowem Bożym – zgodnie z tradycją sięgającą pierwszych wieków chrześcijaństwa. Ta forma modlitwy, znana w Kościele łacińskim jako Liturgia Godzin, polega na wypełnianiu różnych pór dnia modlitwami, hymnami, czytaniami i psalmami, dzięki czemu całe życie zostaje przeniknięte modlitewnym rytmem.
W naszym Kościele wielu wiernych korzysta z Liturgii Godzin opartej na tradycji monastycznej, dostosowanej do naszej teologii i duchowej wrażliwości. Brewiarze – czyli książki z tekstami modlitw – są dostępne w poznańskiej kaplicy Reformowanego Kościoła Katolickiego. Liturgia Godzin nie tylko pogłębia osobistą relację z Bogiem, ale również jednoczy modlących się z całym Kościołem, który nieustannie oddaje Mu chwałę.
- Co warto wiedzieć o Liturgii Eucharystii w RKK
- O Dzieleniu po homilii
- Więcej artykułów o Liturgii w Reformowanym Kościele Katolickim znajdziesz tutaj.
